Kategori: Makaleler

Hınzır Hınzır Gülmek Ne Demek? Mizahın ve İfadenin Tarihsel İzinde Bir Yolculuk Bir tarihçi için en ilgi çekici olan şeylerden biri, kelimelerin sadece dilsel bir araç değil, aynı zamanda tarihsel hafızanın taşıyıcıları olmasıdır. Her sözcük, kendi döneminin duygularını, değerlerini ve toplumsal ilişkilerini içinde barındırır. “Hınzır hınzır gülmek” ifadesi de bu anlamda sıradan bir deyimden çok daha fazlasıdır. Bu ifade, Anadolu’nun sözlü kültüründen süzülüp gelen, mizahın toplumsal gücünü ve insanın ironik yanını anlatan bir kalıptır. Ama bu gülüşün ardında sadece neşe değil, aynı zamanda tarihsel bir bilinç, bir direniş biçimi de vardır. Hınzır Sözcüğünün Kökleri: Olumsuzdan Nükteliye Evrilen Bir Dil “Hınzır”…

Hel Ne Tanrıçası? Kuzeyin Karanlık Tanrıçasının Edebî ve Tarihsel İzleri Kuzey mitolojisinin sisli dünyasında, Hel adı hem korku hem de merak uyandırır. Hel, İskandinav inanç sisteminde ölümün hükümranı, gölgelerin kraliçesi, soğuk bir krallığın sessiz sahibidir. Ancak bu figür, yalnızca bir “ölüm tanrıçası” olarak değil; aynı zamanda yaşamın sonundaki anlamın sembolü olarak da karşımıza çıkar. Onu anlamak, yalnızca bir mitolojik karakteri çözmek değil, aynı zamanda insanın ölümle ilişkisini okumaktır. Hel’in Kökeni: Mitolojide Bir Ayrılığın Çocuğu Hel’in kökeni İskandinav mitolojisinin merkez metinlerinden biri olan Prose Edda ve Poetic Edda’da yer alır. Bu metinlerde Hel, Loki (kurnazlık ve kaos tanrısı) ile dev kadın…

Patolojik Kalsifikasyon Ne Demek? Bir Taşlaşma Hikayesi Bazı hikâyeler tıp kitaplarından değil, insanın kalbinden çıkar. Bu yazıda size bir laboratuvar raporundan değil, bir hayat hikâyesinden bahsedeceğim. Çünkü “patolojik kalsifikasyon” yalnızca hücrelerin taşlaşması değildir; bazen duyguların, bazen geçmişin, bazen de inatla iyileşmeye çalışan bir kalbin hikâyesidir. Bir Hikâyenin Başlangıcı: Elif ve Cem Elif bir hemşireydi. Empatik, sabırlı, her hastasına bir kardeş sıcaklığıyla yaklaşan bir kadındı. Cem ise bir biyomedikal mühendisi; planlı, analitik, her soruna bir çözüm tablosu çıkaran türden biri. İkisi bir hastanenin yoğun bakımında tanıştı — bir hastanın dosyası üzerine tartışırlarken. Elif, “Bazen verilerden çok, gözlerin ne söylediğine bakmak gerekir,”…

Maliye Mezunu Denetçi Olabilir mi? Hayallerin ve Gerçeğin Kesiştiği Yol Bazı sorular vardır, sadece aklımızı değil kalbimizi de meşgul eder. “Maliye mezunu denetçi olabilir mi?” diye sormuştu Elif, gözlerinde hem umut hem de endişe parıltısı vardı. Belki de bu soru, yalnızca bir meslek seçimiyle ilgili değildi; bir kimlik arayışının, bir inanç yolculuğunun başlangıcıydı. Bir Kafede Başlayan Hikâye Soğuk bir kış sabahıydı. Üniversite yıllarından beri görüşmeyen Elif ve Murat, bir kafede buluşmuşlardı. Elif, Maliye bölümünden yeni mezun olmuştu; Murat ise uzun süredir özel bir şirkette denetçi olarak çalışıyordu. Kahveler masaya geldiğinde, Elif’in sesi titredi: “Murat, sence ben de denetçi olabilir miyim?”…

Gün Doğrusu Ne Demek? Toplumsal Yapılar Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Bir sosyolog olarak beni en çok etkileyen şey, bireylerin gündelik kelimelerle bile toplumsal düzeni nasıl yeniden ürettiğidir. “Gün doğrusu” ifadesi de bunlardan biridir. İlk bakışta sadece sabahın ilk ışıklarını çağrıştırsa da, bu kelimenin içinde kültürel anlamlar, toplumsal roller ve değer yargılarının derin bir ağı vardır. Çünkü her toplum, kendi doğruluğunu “günün doğuşu”yla değil, insan ilişkilerinde kurduğu dengeyle tanımlar. “Gün doğrusu ne demek?” sorusunu sormak, aslında “Bir toplum neye doğru der?” sorusunu da sormaktır. — Toplumsal Normların Gölgesinde: Doğruluk ve Uyum Toplumlar, bireylerin davranışlarını yönlendiren normatif sistemler üzerine kuruludur. “Gün doğrusu”…

Gümüş Böceği Yatağa Çıkar mı? Güç, Mekân ve Görünmez İktidarın Siyaseti Bir siyaset bilimci olarak bazen en büyük iktidar sorularının, en küçük varlıklarda saklı olduğuna inanırım. “Gümüş böceği yatağa çıkar mı?” sorusu da ilk bakışta biyolojik bir merak gibi görünür; ama derininde güç ilişkileri, iktidarın görünmez yüzü ve toplumsal düzenin mikro yapısı yatmaktadır. Çünkü hiçbir canlı, hiçbir davranış, toplumsal ilişkilerden bağımsız değildir. Tıpkı insanın kamusal ve özel alanı nasıl ayırdığı gibi, gümüş böceği de kendi mekân siyasetini kurar. Yatak: İktidarın En Özel Mekânı Yatak, yalnızca bir dinlenme alanı değil; aynı zamanda iktidarın en mahrem biçimidir. Siyaset bilimi açısından bakıldığında, yatak…

Gümrük Memuru Ne Okur? Felsefi Bir Bakış Açısı Gümrük memuru ne okur? Bu soru, bir meslek grubu üzerine düşünmekten çok, insanların bilgi edinme ve insanlık durumunu anlama biçimleriyle ilgili daha derin soruları gündeme getirir. Felsefi açıdan bakıldığında, “ne okumalıyız?” sorusu, aslında “ne biliyoruz?” ve “gerçek nedir?” sorularıyla kesişir. Gümrük memurlarının, ticaretin, gümrük prosedürlerinin ve dünya ekonomisinin dinamikleriyle yakından ilgilenen bireyler olduklarını göz önünde bulundurarak, ne okuduklarını anlamaya çalışmak, sadece pratik bir sorudan öte, ontolojik ve epistemolojik bir sorgulama yapmamıza olanak tanır. Epistemoloji: Bilgiye Giden Yol Epistemoloji, bilginin doğası ve sınırlarıyla ilgilenen felsefe dalıdır. Gümrük memurunun okuduğu kitaplar, dergiler, raporlar, hatta…

Kapalı Kalp Ameliyatı Sonrası Ne Yapılmalı? Bilimsel Merakla Başlayan Bir Yolculuk Kalp ameliyatı, tıbbın en dikkat çekici ilerlemelerinden biri. Hele ki günümüzde açık cerrahiye kıyasla daha az travmatik olan kapalı kalp ameliyatları, hastalar için adeta bir umut kapısı haline geldi. Ancak çoğu insanın aklında tek bir soru var: “Ameliyat tamamlandıktan sonra beni ne bekliyor?” Bu sorunun cevabı, ameliyat kadar önemli. Çünkü cerrahi ne kadar başarılı olursa olsun, iyileşme sürecindeki davranışlar sonucunu doğrudan etkiler. Şimdi gelin, bilimsel veriler ışığında ama sade ve samimi bir dille kapalı kalp ameliyatı sonrası yapılması gerekenleri adım adım keşfedelim. İlk Saatler: Yoğun Bakımda Kontrol Altında Ameliyat…

Kimi kelimeler, sahnenin tozunu hâlâ üstünde taşır. “Kanto söylemek” tam da böyle bir ifade: Yalnızca bir şarkı söyleme biçimi değil; jestin, mim’in, iğneleyici zekânın ve toplumsal taşlamanın sahnedeki patlaması. Ve evet, bu ifade üzerine konuşurken artık cesur olmanın vakti geldi: Kanto söylemek basit bir “eski zaman eğlencesi” değildir; bugünün yüzeysel şov kültürüne de aynadır. Peki gerçekten neyi konuşuyoruz, neyi ıskalıyoruz? Bu yazı, “kanto söylemek” ifadesini yalnızca sözlükteki tanımına indirgemeyi reddeder; sahne dili, toplumsal hafıza, mizahın etiği ve güncel popüler kültürdeki sulandırma pratikleri üzerinden eleştirel bir okuma yapar. Kanto söylemek ne demek? Tanımdan öte, sahnede kurulan bir evren Kanto söylemek ne…

150 Euro Altı Gümrüğe Takılır mı? Yurt dışından alışveriş yapmak, özellikle internet üzerinden yapılan alışverişlerle birlikte oldukça yaygınlaştı. Ancak, Türkiye’de bu alışverişler için belirli gümrük düzenlemeleri ve limitler bulunmaktadır. Özellikle 150 Euro’luk gümrük muafiyet sınırının kaldırılmasıyla birlikte, birçok kişi “150 Euro altı ürünler gümrüğe takılır mı?” sorusunu sormaktadır. Gümrük Muafiyet Sınırı ve Değişiklikler 2024 yılı itibarıyla, Türkiye’de yurt dışından posta veya hızlı kargo yoluyla getirilen ürünler için gümrüksüz alışveriş limiti 150 Euro’dan 30 Euro’ya düşürülmüştür. Bu değişiklikle birlikte, 30 Euro ve üzerindeki alışverişlerde gümrük vergisi uygulanmaya başlanmıştır. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinden gelen ürünler için %30, diğer ülkelerden gelen ürünler için…